શું તમે ક્યારેય બાવચી કે બકુચી વિશે સાંભળ્યું છે ? કદાચ આ નામ તમારા માટે અજાણ્યું હશે, પરંતુ અમે તમને જણાવી દઈએ કે બાવચીને આયુર્વેદમાં ગુણોની ખાણ માનવામાં આવે છે. બાવચીનો છોડ જોવામાં સરળ છે, પરંતુ આ છોડમાં ઔષધીય ગુણોનો ખજાનો છુપાયેલો છે. તેના ઉપયોગથી ઘણી ગંભીર બીમારીઓ દૂર થઈ શકે છે અને ઘણી સમસ્યાઓનો અંત આવે છે.
બાવચી શું છે ?
બાવચી (બાકુચી) એક નાનો છોડ છે, જે મોટાભાગે ખડકાળ જમીન પર ઉગે છે. બાવચીનું બોટનિકલ નામ Psoralea corylifolia છે. તેના બીજ અને મૂળમાંથી તેલ અને દવાઓ બનાવવામાં આવે છે. સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે તે શિયાળામાં ફૂલે છે અને ઉનાળામાં ફળોમાં ફેરવાય છે. તે ત્વચા, દાંત અને પેટના રોગોથી રાહત અપાવી શકે છે.
ત્વચા માટે બાવચીના ફાયદા
ત્વચા સંબંધિત સમસ્યાઓ માટે બાવચી ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
સફેદ દાગનો ઈલાજ: બાવચીના બીજને પીસીને ગૌમૂત્રમાં ભેળવીને સફેદ દાગ પર લગાવવાથી ફાયદો થાય છે.
રક્તપિત્તઃ બાવચીના તેલમાં તુવેરક અને ચંદનનું તેલ ભેળવીને લગાવવાથી પણ ચામડીના ગંભીર રોગોમાં ફાયદો થાય છે.
ફ્રીકલ અને ડાઘ: ત્વચા પર બાવચીનું તેલ લગાવવાથી ફ્રીકલ અને ડાઘ ઓછા થઈ શકે છે.
દાંત માટે બાવચીના ફાયદા
બાવચીના મૂળનો ઉપયોગ દાંતના રોગો માટે થાય છે.
દાંતના દુઃખાવા: બાવચીના મૂળ અને ફટકડીને પીસીને તેનાથી દાંત સાફ કરવાથી દાંતના દુખાવામાં રાહત મળે છે.
પાયોરિયા અને ઈન્ફેક્શનઃ બાવચી પાવડરથી નિયમિત બ્રશ કરવાથી દાંતનો સડો અને પાયોરિયા જેવી સમસ્યાઓ દૂર થાય છે.
બાવચી પાચનતંત્ર માટે ઉપયોગી છે.
પેટના રોગોમાં પણ બાવચી ફાયદાકારક છે.
પેટના કીડાઃ બાવચી ચૂર્ણના સેવનથી પેટના કીડા દૂર થાય છે.
ઝાડાથી બચવા માટેઃ બાવચીના પાનનું શાક ખાવાથી ઝાડાની સમસ્યામાં રાહત મળે છે.
પાઈલ્સ: બાવચી, માઈરોબલન અને સૂકું આદુનું મિશ્રણ ગોળ સાથે લેવાથી પાઈલ્સ જેવી સમસ્યામાં રાહત મળે છે.
ફાઇલેરિયાઃ બાવચીની પેસ્ટને અસરગ્રસ્ત વિસ્તાર પર લગાવવાથી ફાઇલેરિયામાં ફાયદો થાય છે.
કમળોઃ બાવચીના પાઉડરને પુનર્નવના રસમાં ભેળવીને પીવાથી કમળામાં રાહત મળે છે.
એન્ટીઑકિસડન્ટ અને એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણધર્મો
બાવચીમાં હાજર બકુચિઓલ રસાયણ એન્ટીઓક્સીડેન્ટ અને એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણોથી ભરપૂર છે. આ તમારી ત્વચાને યુવાન રાખે છે અને વૃદ્ધત્વના સંકેતોને ઘટાડી શકે છે. વિટામિન A (રેટિનોલ) માટે વધુ સારો વિકલ્પ હોઈ શકે છે.
ઉપયોગમાં સાવચેતી
તમને જણાવી દઈએ કે બાવચીનો વધુ પડતો ઉપયોગ ટાળવો જોઈએ. આયુર્વેદ નિષ્ણાતની સલાહ પર જ તેનો ઉપયોગ કરો. ખાસ કરીને ચામડીના રોગો માટે તેનો બાહ્ય ઉપયોગ કરતી વખતે તડકામાં વધુ પડતું ન જવું કારણ કે તેનાથી ત્વચા પર બળતરા થઈ શકે છે.
(Disclaimer- આ લેખમાં દર્શાવેલા સૂચનો માત્ર સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે, તેને વ્યાવસાયિક તબીબી સલાહ તરીકે ન લેવા જોઈએ. કોઈ પણ રોગ માટે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે. GUJARATPOST NEWS આ માહિતીને લગતી કોઇ પણ જવાબદારી સ્વીકારતું નથી)