હજારો વર્ષોથી આયુર્વેદમાં છોડ અને ઔષધિઓનો ઉપયોગ ઉપચાર માટે કરવામાં આવે છે. આવી જ એક ઔષધીય વનસ્પતિ કંઘી છે, જેને ઘણી જગ્યાએ અતિબાલા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ દેખીતી રીતે નમ્ર છોડ નોંધપાત્ર ઔષધીય ગુણધર્મો ધરાવે છે. ઘણા લોકો તેને અવગણે છે, વિચારે છે કે તે ફક્ત એક સામાન્ય ઘાસ અથવા નીંદણ છે. આ છોડ શરીરને ઉર્જા પૂરી પાડવા, બળતરા ઘટાડવા અને ઘણા રોગોથી રાહત આપવામાં ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
કંઘી છોડ નાનો અને સરળ દેખાય છે, પરંતુ તેના પાંદડા, મૂળ અને બીજમાં ઘણા ઔષધીય ગુણધર્મો છે. આયુર્વેદ અનુસાર, આ છોડ વાત અને પિત્ત દોષોને સંતુલિત કરવામાં મદદ કરે છે. તેના પાંદડાનો રસ અથવા ઉકાળો પીવાથી પેટનો દુખાવો, ગેસ, અપચો અને પેશાબની સમસ્યાઓમાં રાહત મળે છે. ખાસ કરીને જે લોકોને વારંવાર પેશાબ કરવાની સમસ્યા હોય છે અથવા પેશાબ કરતી વખતે બળતરા અનુભવાય છે, તેમના માટે કંઘી કોઈ વરદાનથી ઓછું નથી.
સંધિવા માટે અત્યંત ફાયદાકારક
કંઘીના પાનને ઉકાળીને બનાવેલ પાણી પીવાથી ઉર્જા વધે છે અને નબળાઈ દૂર થાય છે. આ છોડ સંધિવા અને સાંધાના દુખાવામાં પણ રાહત આપે છે. તેના મૂળના ઔષધીય ગુણધર્મો શરીરમાં બળતરા ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ સતત થાક અથવા શરીરમાં ભારેપણું અનુભવે છે, તો કંઘીનો ઉકાળો ખાસ કરીને ઉપયોગી છે.
દાંત માટે પણ ફાયદાકારક
કંઘી ફક્ત આંતરિક સ્વાસ્થ્યને જ નહીં પરંતુ બાહ્ય લાભો પણ પૂરા પાડે છે. તેના પાંદડાને પીસીને પેસ્ટ તરીકે લગાવવાથી ઘા રૂઝવાની પ્રક્રિયા ઝડપી બને છે અને ત્વચાની બળતરા ઓછી થાય છે. આ છોડ દાંત અને પેઢા માટે પણ ફાયદાકારક છે. તેના પાન ચાવવાથી અથવા તેના પાણીથી કોગળા કરવાથી મોંની દુર્ગંધ દૂર થાય છે અને પેઢા મજબૂત થાય છે.
માસિક ધર્મ દરમિયાન પણ અસરકારક
કંઘી ખાસ કરીને સ્ત્રીઓ માટે ફાયદાકારક છે. આ છોડ માસિક ધર્મની સમસ્યાઓમાં રાહત આપે છે અને શરીરમાં આયર્નની ઉણપને ભરવામાં મદદ કરે છે. તેનું નિયમિત સેવન કરવાથી શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે અને નાની બીમારીઓથી બચવામાં મદદ મળે છે. આ છોડનો ઉપયોગ ઘણી આયુર્વેદિક દવાઓમાં પણ થાય છે.
(Disclaimer- આ લેખમાં દર્શાવેલા સૂચનો માત્ર સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે, તેને વ્યાવસાયિક તબીબી સલાહ તરીકે ન લેવા જોઈએ. કોઈ પણ રોગ માટે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે. GUJARATPOST NEWS આ માહિતીને લગતી કોઇ પણ જવાબદારી સ્વીકારતું નથી)